140 χρόνια Coco Chanel- Η γυναίκα πίσω από τον απόλυτο μύθο της μόδας που έγραψε ιστορία

Στις 19 Αυγούστου 1883, η Jeanne DeVolle γέννησε, σε έναν ξενώνα, την Gabrielle Bonheur Chanel, την οποία, μια μέρα, ο κόσμος θα γνώριζε με το ομώνυμο όνομα Coco Chanel. Αν και σήμερα γνωρίζουμε τη Chanel ως ένα εμβληματικό όνομα πολυτελείας, η καταγωγή της σχεδιάστριας προήλθε από μια μελαγχολική και θλιμμένη παιδική ηλικία. Έζησε τον πρόωρο θάνατο της μητέρας της, την εγκατάλειψη από τον πατέρα της Henri-Albert Chanel, -έναν πλανόδιο πωλητή στο επάγγελμα- και χρόνια υπό την επιμέλεια των Αδελφών της Ιερής Καρδιάς, στην Aubazine. Εκεί περιτριγυρίστηκε από γυναίκες ντυμένες μόνο με αυστηρά ρούχα, αυστηρά λευκά και μαύρα, και την αυστηρή αρχιτεκτονική του αβαείου, όμως, κατά ειρωνικό τρόπο, ακριβώς εδώ η Gabrielle άρχισε να γίνεται Chanel: η αντίθεση των αντίθετων χρωμάτων και της αυστηρότητας των γραμμών που τελικά έγιναν το χαρακτηριστικό γνώρισμα των σχεδίων της. 

Σε ηλικία 18 ετών, η Gabrielle Chanel βρέθηκε ελεύθερη να εγκαταλείψει την Aubazine και να αρχίσει να ζει τη ζωή της στην αυγή της νιότης της. Άρχισε να εργάζεται ως πωλήτρια στο κατάστημα Maison Grampayre στο Moulins, ενώ ταυτόχρονα εργαζόταν ως τραγουδίστρια σε ένα καφέ. Σε ένα από τα τραγούδια που την χαρακτηρίζουν «Qui qu’a vu Coco?» φημολογείται ότι πήρε το θρυλικό παρατσούκλι της, Coco. Προχωρώντας μπροστά, τα ίδια καφενεία στο Moulins οδήγησαν στην έκθεσή της και στη γνωριμία της με εξέχοντα στελέχη της μόδας, όπως ο Étienne de Balsan, γιος επιχειρηματιών κλωστοϋφαντουργίας, ο οποίος την προσκάλεσε να μετακομίσει σε ένα κάστρο στο Royallieu. Μετά από μια εξαετή σχέση, ο Étienne έγινε όχι μόνο ερωτικός σύντροφος αλλά και ο πρώτος χρηματοδότης της.

Ενώ ανακάλυψαν το εξαιρετικό ταλέντο της Chanel στη δημιουργία καπέλων, σύντομα, οι γυναίκες που ήταν κοντά στην εταιρεία του Balsan άρχισαν επίσης να προσέχουν και να ενδιαφέρονται για τα σχέδιά της. Οι δημιουργίες της έγιναν γρήγορα περιζήτητες, ωθώντας την να μετακομίσει στο Παρίσι το 1908 και στη συνέχεια στη Doville το 1914, για να ανοίξει το πρώτο της κατάστημα. Λίγο μετά τα εγκαίνια του πρώτου της καταστήματος το 1916, ήταν τα εγκαίνια ενός showroom υψηλής μόδας στη Biarritz. Η γρήγορη άνοδός της στην προβολή οφειλόταν στην αντίθεση της φύσης των σχεδίων της με τη δημοφιλή μόδα εκείνης της εποχής, η οποία ήταν ακόμα στενά συνδεδεμένη με τα παραδοσιακά και αργά ξεπερασμένα κομμάτια: τον κορσέ και το κρινολίνο. Αυτά τα κομμάτια θεωρούνταν πλέον «ως κλουβιά» στα οποία οι γυναίκες εγκλωβίζονταν στην κραυγή μιας αισθητικής ισορροπίας και θεωρούνταν όλο και περισσότερο ως ανθυγιεινά. Έτσι, η Chanel, κόντρα στο ρεύμα, άρχισε να προσφέρει σπορ σιλουέτες, με απλές και απαλές γραμμές, σύμφωνα με αυτό που θα γινόταν η νέα τάση των αρχών του αιώνα. 

Το 1916, ο Rodier, ένας Γάλλος βιομήχανος κλωστοϋφαντουργίας, έδωσε αποκλειστικά τη φανέλα Chanel, ένα ύφασμα που αποδείχθηκε ο καλύτερος ερμηνευτής των δημιουργιών Chanel, δεδομένης της απαλότητας του σώματος και της έμφυτης ικανότητάς της να απελευθερώνει τη φυσική μορφή της γυναίκας. Η τρίπτυχη φούστα, το πουλόβερ και η ζακέτα έγιναν έτσι το πρώτο χαρακτηριστικό μοντέλο της μόδας της Chanel, φτιαγμένο ειδικά σε ουδέτερα χρώματα όπως γκρι, μπεζ και σκούρο μπλε καθώς και στον περίφημο συνδυασμό μαύρου και λευκού. Αλλά ήταν το 1920 που μπήκε η υπογραφή  σε αυτή την αισθητική. 

 Εκείνη τη χρονιά, η Chanel άνοιξε την πρώτη της μπουτίκ στο Παρίσι στη Rue de Cambon 31. Αυτή ήταν η κομβική στιγμή για την επιτυχία της σταδιοδρομίας της, που είδε προστιθέμενη και συνεπή εκθετική ανάπτυξη λόγω της φιλοδοξίας της και που ορίστηκε από την αμείλικτη επιθυμία της για περισσότερα. Από αυτή την ίδια αδιάκοπη επιθυμία να δημιουργήσει περισσότερα ήταν η γέννηση του πρώτου και πιο διάσημου αρώματος της, Chanel No.5, το οποίο μπορεί να περιγραφεί μόνο ως ένα διαχρονικό άρωμα που, ακόμη και σήμερα, θεωρείται ένα από τα καλύτερα που έχουν δημιουργηθεί ποτέ. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκαν και άλλα αρώματα, όπως το No.22, το Gardenia —εμπνευσμένο από το αγαπημένο λουλούδι της σχεδιάστριας ή— και το No.19.   

Πάντα προσεκτική, η Gabrielle Chanel χρησιμοποίησε τις παρατηρήσεις της για τα ρούχα των παριζιάνων υπαλλήλων και τις παραγγελίες, που χαρακτηρίζονται από μαύρα φορέματα με λευκό γιακά και μανσέτες για να εμπνεύσει τα σχέδιά της. Στα μέσα της δεκαετίας του 1920, η ανάλυσή της μετατράπηκε στο petit robe noir, ή αλλιώς στο διαχρονικό  μικρό μαύρο φόρεμα, με τις πιο απλές δυνατές γραμμές ικανές με την ελπίδα να κάνουν κάθε γυναίκα ίση, αν και με απέραντο στυλ. Πιστή στην υπογραφή πλέον πεποίθησή της ότι «η μόδα περνά, το στυλ παραμένει», το όραμα έδωσε τη θέση της στην απόλυτη επιτυχία που πέτυχε το ταγιέρ Chanel, που αγαπήθηκε από τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο: με γκαμπαρντίνα, τουίντ και, φυσικά, φανέλα. 

Αφού καθιέρωσε ένα ουσιαστικό και ακλόνητο όραμα με τα ρούχα της, η σχεδιάστρια συνέχισε να επικεντρώνει τις προσπάθειες στα αξεσουάρ. Η Chanel ζήτησε τη βοήθεια του κόμη Etienne de Beaumont και του Duke Fulco di Verdura για να ξεκινήσει ένα ατελιέ αφιερωμένο στις δημιουργίες κοσμημάτων με κοστούμια, όπου τα μη πολύτιμα πετράδια συνδυάζονταν με τα πιο απλά στοιχεία. Εξαιρετικά πλούσιες, σχεδόν πληθωρικές δημιουργίες ήταν απαραίτητες στη σχεδιάστρια, η οποία λάτρευε την «ουσιαστικότητα» των φορεμάτων της και προσπάθησε να τα ισορροπήσει τέλεια με ιδιότροπα αξεσουάρ. Σε αυτή την περίοδο κατά τη διάρκεια δεκαετία του ’30, τη γέννηση της Chanel 2.55, γνωστής πλέον ως η πιο αντιγραμμένη τσάντα στον κόσμο από την ημέρα που δημιουργήθηκε. Αν και τα πλαστά προϊόντα εξοργίζουν τους περισσότερους δημιουργικούς, τη Chanel δεν την πείραξε καθόλου, εξηγώντας ότι «το μεγαλύτερο κομπλιμέντο που μπορεί να λάβει κανείς είναι το να γίνει λογοκλοπή: συμβαίνει μόνο σε ενήλικες». 

  Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, η σχεδιάστρια βρέθηκε αναγκασμένη να αποσυρθεί από τη σκηνή της μόδας για λίγο, για να επιστρέψει το 1954. Η Chanel τώρα σε ηλικία 71 ετών, θεωρήθηκε από τους κριτικούς και τους συνομηλίκους της δημιουργούς ότι φτάνει ως στα πρόθυρα της επικείμενης παρακμής. Ωστόσο, σε μια αναπάντεχη εξέλιξη των γεγονότων, η Chanel έκανε το ντεμπούτο της στο πλεκτό της ταγιέρ, μετατρέποντας αμέσως σε ένα άλλο βασικό προϊόν του οίκου. Οι πρώτοι θαυμαστές του κλασικού ταγιέρ περιελάμβαναν την Πρώτη Κυρία Jackie Kennedy, η οποία εμφανιζόταν συχνά σε αυτά τα σχέδια. Το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι την ημέρα της δολοφονίας του συζύγου της J.F. Kennedy, φόρεσε ένα κοστούμι Chanel σε έντονο ροζ τουίντ.

Στις 10 Ιανουαρίου 1971, η Chanel πέθανε στη σουίτα της στο Hôtel Ritz στο Παρίσι σε ηλικία 87 ετών. Η ζωή της έζησε στο έπακρο, άλλαξε για πάντα τη διεθνή μόδα και την έννοια του ντύσιμο του γυναικείου σώματος. Αμέσως μετά τον θάνατό της, ο οίκος διατηρήθηκε από τους Gaston Berthelot και Ramon Esparza, βοηθούς της σχεδιάστριας. Αργότερα τη δημιουργική καθοδήγηση του οίκου ανέλαβε ο αείμνηστος Karl Lagerfeld το 1983, ο εξαιρετικός σχεδιαστής δημιούργησε σύγχρονους στιλιστικούς κώδικες του οίκου μόδας χωρίς να προδώσει ποτέ το αρχικό όραμα της Chanel. 

Διάβασε επίσης:

«Gabrielle Chanel. Fashion Manifesto»: Η ζωή και η καριέρα της Gabrielle Chanel στο V&A Museum

To έργο και η ζωή της Gabrielle Coco Chanel θα εκτεθεί στο μουσείο Victoria & Albert του Λονδίνου. Η έκθεση θα ανοίξει για το κοινό στις 16 Σεπτεμβρίου, στην γκαλερί Sainsbury του μουσείου και ήδη τα εισιτήρια είναι εξαντλημένα. Η έκθεση θα περιλαμβάνει περισσότερα από 200 ρούχα. Η έκθεση με την ονομασία «Gabrielle Chanel. Fashion Manifesto», θα είναι η πρώτη που γίνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο αφιερωμένη στη Γαλλίδα σχεδιάστρια μόδας, που καταγράφει έξι δεκαετίες της καριέρας της, από τα εγκαίνια της πρώτης της μπουτίκ millinery στο Παρίσι το 1910 έως την τελευταία της έκθεση το 1971.

Δες την ζωή της Coco στο V&A Museum 

 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

58χρονη γυναίκα έκανε παγκόσμιο ρεκόρ κάνοντας σανίδα για πάνω από 4,5 ώρες