Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου: Το Ραδιόφωνο δεν είναι απλά ένα μέσο είναι μορφή ζωής

Το Ραδιόφωνο των Ηνωμένων Εθνών ιδρύθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 1946 και το 2011 η UNESCO ανακήρυξε την ημέρα αυτή ως Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου. Η κίνηση αυτή ήρθε ως ομόφωνη απόφαση που εγκρίθηκε από όλα τα μέλη της στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εκείνο το έτος. Ο λόγος που γιορτάστηκε το ραδιόφωνο ήταν για να ενισχυθεί η σημασία και η δημοτικότητά του, είναι ευέλικτο και εύκολο στην παραγωγή, ενώ φτάνει σε απομακρυσμένες περιοχές και διαφορετικές κοινωνικές ομάδες.  

Όντας μια από τις πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης, είναι επίσης ασφαλές, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας ειδικά στην εποχή της παραπληροφόρησης και των ψεύτικων ειδήσεων, και είναι σχετικά εύκολο να μεταδοθεί κάτω από όλες τις συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των έκτακτων καταστάσεων, του πολέμου ή άλλων συγκρούσεων.  

 

Η θεματική της φετινής -γιορτής- της παγκόσμιας ημέρας ραδιοφώνου για το 2023 είναι «Ραδιόφωνο και Ειρήνη». Αυτό συντονίζεται με την επερχόμενη πρώτη λυπηρή επέτειο του πολέμου στην Ουκρανία, που δυστυχώς συμπληρώνει έναν χρόνο.  

Ο 20ός αιώνας χαρακτηρίζεται από μια σειρά από καινοτομίες στην τεχνολογική πρόοδο, συμπεριλαμβανομένου του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Αλλά πριν από την έλευση της τηλεόρασης, το ραδιόφωνο ήταν εκείνο που έδωσε τη δυνατότητα στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να μαθαίνουν ο ένας για τον άλλον μέσω ειδήσεων, μουσικής, συνεντεύξεων και ακόμη και των ιστοριών που το άκουγαν και το ακούνε. 

Σίγουρα δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η εφεύρεση του ραδιοφώνου είχε πιο διαρκή επίδραση στην κοινωνία από ό,τι θα έχουν ποτέ τα περισσότερα άλλα μέσα ενημέρωσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το ραδιόφωνο δεν είναι μόνο ένα μέσο, αλλά εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, διαφορετικές μορφές, όλες μαζί. 

 

Καθώς αναπολούμε την κληρονομιά αυτής της απίστευτης εφεύρεσης, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τους εφευρέτες που την κατέστησαν δυνατή και τον αντίκτυπο που είχε το έργο τους στον κόσμο. Ας εντρυφήσουμε λοιπόν στην ιστορία του ραδιοφώνου. 

Η συμβολή του Guglielmo Marconi 

Όλοι γνωρίζουμε ότι το ραδιόφωνο είναι ο ασύρματος τρόπος επικοινωνίας. Με απλά λόγια, το ραδιόφωνο στέλνει μηνύματα με ραδιοκύματα, αντί για καλώδια, σε άλλες συσκευές.  Το 1895, ο Guglielmo Marconi έγινε διάσημος για την εφεύρεση ενός συστήματος που μπορούσε να στέλνει και να λαμβάνει ραδιοφωνικά σήματα- ωστόσο, αυτό δεν θα ήταν εφικτό αν οι άνθρωποι πριν από αυτόν δεν είχαν κάνει το δικό τους κομμάτι στον τομέα της ραδιοτεχνολογίας. Για παράδειγμα, το 1860, ο James Clerk Maxwell προέβλεψε ότι τα ραδιοκύματα υπήρχαν στην ατμόσφαιρα και αργότερα ο Heinrich Rudolph Hertz το απέδειξε συγκρίνοντας την ύπαρξή τους με εκείνη των κυμάτων θερμότητας και φωτός.  

Έτσι, τελικά, ο Marconi ανέπτυξε το πρώτο ραδιοσύστημα για την αποστολή και λήψη των πρώτων ραδιοφωνικών σημάτων σε μεγάλη απόσταση. Εν συνεχεία, ο κόσμος είδε τις επόμενες δεκαετίες μία απίστευτη πρόοδο σε ότι αφορά την τεχνολογία του ραδιοφώνου. 

Πώς λειτουργεί το ραδιόφωνο 

Το ραδιόφωνο είναι μια τεχνολογία που επιτρέπει στους χρήστες να λαμβάνουν, να μεταδίδουν και να αντιλαμβάνονται τον ήχο χρησιμοποιώντας ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Ενώ κάθε μορφή ραδιοφώνου διαφέρει ως προς τη λειτουργικότητα, όλα χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα για τη μεταφορά ραδιοσημάτων. Αυτά τα ραδιοσήματα μετατρέπονται στη συνέχεια σε ήχο χρησιμοποιώντας έναν δέκτη, τον οποίο ακούει ο ακροατής. Ενώ οι βασικές αρχές του ραδιοφώνου είναι οι ίδιες σε όλες τις μορφές, ο τρόπος που χρησιμοποιούνται και η συγκεκριμένη τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε κάθε μορφή, διαφέρει σε μεγάλο βαθμό. 

Για παράδειγμα, τα AM και τα FM, που είναι μέθοδοι διαμόρφωσης -τροποποίησης- των ραδιοκυμάτων για την ασύρματη μετάδοση πληροφοριών, που επιτρέπουν στους ακροατές να ακούν την αγαπημένη τους εκπομπή, τη μουσική ή τον ειδησεογραφικό σταθμό. Αλλά τι σημαίνουν τα AM και τα FM; 

 

Ας μην υπεισέλθουμε στην επιστήμη πίσω από το θέμα, αλλά προς διευκρίνιση το ραδιόφωνο AM χρησιμοποιεί διαμόρφωση πλάτους, η οποία αναφέρεται στα μέσα κωδικοποίησης του ηχητικού σήματος στη φέρουσα συχνότητα. Είναι φθηνότερη και έτσι χρησιμοποιείται ακόμα σε πολλές χώρες για ραδιοφωνικές εκπομπές, η ποιότητα του ήχου δεν είναι επίσης πολύ καλή. 

Ενώ το FM σημαίνει διαμόρφωση συχνότητας, κατά την οποία η πληροφορία μεταδίδεται με μεταβολές στη συχνότητα του φέροντος κύματος. Το σύστημα είναι ακριβό, αλλά η ποιότητα του ήχου είναι πολύ καθαρή και δυνατή. Αυτές οι διαφορετικές μέθοδοι διαμόρφωσης επιτρέπουν διαφορετικούς τύπους λήψης. Το δορυφορικό ραδιόφωνο χρησιμοποιεί διαμόρφωση συχνότητας, ενώ το ραδιόφωνο ροής μέσω διαδικτύου χρησιμοποιεί ψηφιακή διαμόρφωση. 

Δορυφορικό ραδιόφωνο

Το δορυφορικό ραδιόφωνο είναι μια τεχνολογία που χρησιμοποιεί την τροχιά της γης για τη μετάδοση ραδιοφωνικών σημάτων. Επειδή τα σήματα μεταδίδονται από δορυφόρους και όχι από επίγειο πομπό, έχουν πολύ μεγαλύτερη εμβέλεια από τα σήματα AM ή FM. 

Τα σήματα του δορυφορικού ραδιοφώνου μετατρέπονται από ψηφιακά σε αναλογικά με τη χρήση ενός δέκτη, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα σήματα AM και FM. Τα σήματα μπορούν να ληφθούν από δορυφορικό ραδιοφωνικό δέκτη που βρίσκεται οπουδήποτε στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο μπορεί να συντονιστεί με μουσική, ειδήσεις, αθλητικά, talk shows και άλλα, όπου κι αν βρίσκεται. 

Το δορυφορικό ραδιόφωνο είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να λαμβάνεις μια ποικιλία προγραμμάτων χωρίς να χρειάζεται να βασίζεσαι στους ίδιους ραδιοφωνικούς σταθμούς που είναι διαθέσιμοι μόνο στη χώρα όπου κατοικείς. 

 

Το Ραδιόφωνο συνεχούς ροής μέσω διαδικτύου  

Μια υπηρεσία διαδικτυακού ραδιοφώνου συνεχούς ροής είναι ακριβώς αυτό που ακούγεται, είναι ένας ραδιοφωνικός σταθμός που μεταδίδει ήχο μέσω του διαδικτύου. Αυτοί οι σταθμοί θα μπορούσαν να μεταδίδουν οτιδήποτε, από μουσική μέχρι talk shows και αθλητικά. Επειδή ο ήχος μεταδίδεται από μια απομακρυσμένη τοποθεσία και όχι από έναν τοπικό πομπό εκπομπής, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί διαδικτυακής ροής έχουν πολύ μεγαλύτερη εμβέλεια από τους παραδοσιακούς σταθμούς AM ή FM. 

Η δημοτικότητα του ραδιοφώνου 

Το ραδιόφωνο έκανε το ντεμπούτο του χρόνια πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και χρησιμοποιήθηκε κυρίως για τη ναυσιπλοΐα και την πλοήγηση αεροσκαφών για τη μετάδοση μηνυμάτων μέσω κώδικα Μορς. Αλλά κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έγινε το πιο δημοφιλές μέσο για τη διάδοση προπαγανδιστικών ειδήσεων, διαφημίσεων αλλά και άλλων ψυχαγωγικών μέσων, όπως η μουσική και το δράμα. 

 

Πώς το ραδιόφωνο άλλαξε τον τρόπο που επικοινωνούμε  

Ως το πρώτο επιτυχημένο σύστημα ασύρματης επικοινωνίας, το ραδιόφωνο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της σύγχρονης επικοινωνίας και οδήγησε στην ανάπτυξη των καλωδιακών και δορυφορικών επικοινωνιών. Η εφεύρεση αύτη δεν έφερε απλώς τους ανθρώπους κοντά, έφερε κοντά πολιτισμούς ολοκλήρους, διαφορετικούς τρόπους σκέψης και θρησκείες και ιδέες. Το γεγονός ότι τόσα πολλά προγράμματα μπορούσαν να ακουστούν ταυτόχρονα σε έναν σταθμό σήμαινε ότι η ελευθερία ήταν δυνατή, η ελευθερία να απομακρυνθείς από τον μικρόκοσμο σου και την χώρα σου, ακόμα και αν βρισκόσουν στο δωμάτιο σου ακούγοντας μουσικές από μία χώρα που μπορεί να μην δεις πότε από κοντά. Ήταν – και συνεχίζει να είναι- ένα μέσο, χάρις το όποιο μπορείς να γνωρίσεις νέα πράγματα, από όποια πλευρά του πλανήτη και αν επιλέξεις. 

Αυτή ήταν η εποχή που η εκπαίδευση και η ψυχαγωγία συγχωνεύτηκαν και οι άνθρωποι άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι υπήρχε ένας ολόκληρος κόσμος μπροστά τους και όλα αυτά χάρη στη συσκευή που τους επέτρεπε να μαθαίνουν για άλλους πολιτισμούς και κοινωνίες από την άνεση του σπιτιού τους. 

 

Το κύμα των ραδιοφωνικών RJs 

Ονομάζονται επίσης ραδιοφωνικός τζόκεϊ, disc jockey, ραδιοφωνικός παρουσιαστής, ραδιοφωνικός παράγωγος και ραδιοφωνικός εκφωνητής. 

Για την παρουσίαση ειδήσεων και εκπομπών ή οποιασδήποτε δεδομένης πληροφορίας, φυσικά, χρειάζεται ένας παρουσιαστής. Αυτή η δουλειά είναι ζωτικής σημασίας, διότι ο παρουσιαστής δημιουργεί μια μόνιμη εντύπωση μέσω του περιεχομένου που παρέχει στους ανθρώπους που τον ακούνε. Οι RJ παίζουν μουσική, αλληλεπιδρούν με τους ακροατές, παίρνουν συνεντεύξεις από καλλιτέχνες, συζητούν τρέχοντα γεγονότα κ.λπ. Ένας RJ πρέπει να εντυπωσιάζει τους ακροατές του, ώστε να επιστρέφουν ξανά και ξανά στον ίδιο σταθμό και στην ίδια εκπομπή. 

Οι ραδιοφωνικοί DJs ή RJs δεν είναι απλώς διασκεδαστές ή φωνές στα ερτζιανά κύματα, είναι πολλές φορές και σπουδαίοι αφηγητές ιστοριών, που χρησιμοποιούν τους ραδιοφωνικούς σταθμούς ως πλατφόρμα για να αφηγηθούν ιστορίες για τη ζωή, του πώς ζουν οι άνθρωποι, πώς αγαπούν, για τις οικογένειες και τους φίλους τους, τα πάθη τους, τι ονειρεύονται να γίνουν και πολλά άλλα. Οι άνθρωποι που μεγάλωσαν ακούγοντας ραδιόφωνο ως παιδιά, σίγουρα είναι ερωτευμένοι μαζί του ακόμα και σήμερα. Και αυτό είναι μία τεράστια αλήθεια που μπορώ να επιβεβαιώσω από την προσωπική μου εμπειρία. Το ραδιόφωνο για μένα ήταν, είναι και θα παραμείνει ένας κόσμος ολόκληρος αυτόνομος και υπέροχος, χωρίς όρια, χωρίς σύνορα, γεμάτος αλήθεια, ευαισθησία και ρομαντισμό. Το ραδιόφωνο είναι μία από τις πιο όμορφες πλευρές αυτού του κόσμου και δεν θα πάψει πότε να αποτελεί έναν από τους πιο αγαπημένους φίλους για τους ανθρώπους που το αγαπάνε και μεγάλωσαν μαζί τους ολόκληρη τη ζωή τους.  

 

Το ραδιόφωνο έχει μια μακρά και συναρπαστική ιστορία και έχει εξελιχθεί σε ένα απίστευτα ποικιλόμορφο μέσο. Από το παλιομοδίτικο ραδιόφωνο ΑΜ μέχρι τα σύγχρονα δορυφορικά και διαδικτυακά ραδιόφωνα συνεχούς ροής, υπάρχουν πολλά εκεί έξω που μπορείς να ακούσεις. Είτε αναζητάς μουσική, ειδήσεις, αθλητικά ή οτιδήποτε άλλο, το ραδιόφωνο είναι σίγουρο ότι θα έχει αυτό που ψάχνεις. 

Για όλους- όλες εσάς που αγαπάτε και ακούτε ραδιόφωνο καλά ταξίδια στα ραδιοκύματα και χαρούμενη ήμερα ραδιοφώνου. Σήμερα λοιπόν είναι η ιδανική μέρα για να τιμήσουμε και να γιορτάσουμε -το- ένα αγαπημένο αυτό μέσο.  

 

Διάβασε επίσης

Μία Νορβηγή καλλιτέχνης δημιουργεί σουρεαλιστικούς βγαλμένους πίνακες από τις αναμνήσεις της

Από την παιδική της ηλικία, η Νορβηγή καλλιτέχνης Oda Iselin Sønderland κατοικεί σε φανταστικούς κόσμους που έχει σχεδιάσει η ίδια. Σήμερα, 26 ετών, η πρόσφατη απόφοιτος του RCA δεν έχει χάσει τίποτα από τον φαντασιακό της ζήλο, αλλά διοχετεύει τα απόκοσμα οράματά της σε αιθέριες υδατογραφίες της που συνδυάζουν αναφορές στη σκανδιναβική λαογραφία και το ιαπωνικό manga με ζωντανές προσωπικές αναμνήσεις. 

Για την τρέχουσα έκθεση της Sønderland στη γκαλερί Marlborough, Shelf Life, μια ομαδική έκθεση νεκρών φύσεων που επιμελείται η Jessica Draper, η καλλιτέχνης εξερευνά τις εμπειρίες της από τη διαμόρφωση του κόσμου μέσα από δύο πίνακες που παρουσιάζονται μαζί με έργα των Wolfgang Tillmans, Julie Curtiss και Igor Moritz.

Η καλλιτέχνης ζωγραφίζει απόκοσμες, ερωτικές φιγούρες που γεννήθηκαν από τη δική της προσωπική μυθολογία-φαντασία  

«Μεγάλωσα παίζοντας βιντεοπαιχνίδια», λέει η Oda από το στούντιό της στο Brixton. «Ήταν ένα τεράστιο μέρος της ανάπτυξής μου και της ανάπτυξης της φαντασίας μου. Πραγματικά και αληθινά το βίωσα ως αυτόν τον μαγικό κόσμο μέσα στον οποίο βρισκόμουν ολοκληρωτικά, και στη δουλειά μου, μου αρέσει γενικά να παίζω με κόσμους μέσα σε κόσμους». Και στους δύο πίνακες εμφανίζεται ένα Nintendo DS, η φορητή συσκευή παιχνιδιών που είναι άμεσα αναγνωρίσιμη σε όποιον γεννήθηκε τη δεκαετία του ’90, και για την Oda, συμβολίζει μια εποχή όπου η φαντασία και η πραγματικότητα παρέμεναν ευτυχώς δυσδιάκριτες η μία από την άλλη.   

Στο μικρότερο από τα δύο έργα, «The Gift», ένα ροζ DS σε σκόνη βρίσκεται στο δάπεδο του δάσους, και από τις δύο οθόνες του, ένα γυμνό πλάσμα που μοιάζει με νύμφη ξεφαντώνει μέσα σε μια παράλληλη Εδέμ. Στον μεγαλύτερο πίνακα, «Heart of Glass», η κονσόλα χαρίζεται στην ξαπλωμένη φιγούρα μιας γυναίκας, με μάτια που λάμπουν και είναι ντυμένη με πανοπλία, από μια μυστηριώδη ανδρική φιγούρα ντυμένη με κοστούμι. «Είναι περισσότερο σαν ένα καταραμένο αντικείμενο σε αυτόν τον πίνακα, επειδή όταν ήμουν παιδί είχα εμμονή με τον διάβολο», εξηγεί γελώντας ο Oda. «Ήμουν περίπου 10 ετών και ήθελα να προσευχηθώ στον διάβολο επειδή δεν μου άρεσε που όλοι τον μισούσαν, τον λυπόμουν πραγματικά. Αναπτύξαμε αυτή την πραγματικά βαθιά εσωτερική σχέση, οπότε εδώ είναι αυτός που κρατάει το DS». 

Διάβασε τη συνέχεια εδώ