Πώς το έντερο συνδέεται με τoν μόνιμο πονοκέφαλο που έχει προκαλέσει στον covid

Οι επιστήμονες έχουν αποκαλύψει μια πιθανή εξήγηση για μια από τις πιο ενοχλητικές κληρονομιές του COVID-19: τα επίμονα νευρολογικά συμπτώματα, όπως η ομίχλη του εγκεφάλου, η απώλεια μνήμης και η κόπωση. Η πρώτη ένδειξη προέκυψε όταν οι ερευνητές έψαξαν το αίμα μακροχρόνιων ασθενών με COVID και η σεροτονίνη – συγκεκριμένα, η έλλειψη του νευροδιαβιβαστή που κυκλοφορούσε στο σώμα – ήταν αυτή που τράβηξε την προσοχή τους. Η ανάλυσή τους αποκάλυψε ότι τα χαμηλά επίπεδα αυτής της ουσίας προέβλεπε εάν κάποιος υπέφερε ή όχι από επίμονα συμπτώματα μετά από μόλυνση.

Στη συνέχεια αναδημιούργησε προσεκτικά την αλυσίδα των γεγονότων που μπορεί να εξαντλούν τη σεροτονίνη και να προκαλέσουν επακόλουθες συνέπειες που θα μπορούσαν να συμβαδίσουν με ορισμένα από τα συμπτώματα που είναι χαρακτηριστικά του μακροχρόνιου COVID. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Cell, υποδεικνύουν μια ενδιαφέρουσα υπόθεση που περνάει από το έντερο προς τα πάνω μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου και τελικά στον εγκέφαλο.

Ανίχνευση των αιτιών της ομίχλης του εγκεφάλου

Με τη σεροτονίνη στο μυαλό τους, οι ερευνητές προσπάθησαν να ξεκινήσουν από την αρχή της διαδικασίας της νόσου, χρησιμοποιώντας κυρίως πειράματα σε ποντίκια για να εντοπίσουν την πορεία της. Η πεποίθησή τους ήταν ότι η «ιική επιμονή» – ένας σημαντικός ύποπτος για μακροχρόνια COVID – θα μπορούσε να υποβόσκει την εξάντληση της σεροτονίνης. Πολλαπλές μελέτες δείχνουν ότι πολύ μετά το πέρας της αρχικής ασθένειας, ορισμένοι ασθενείς με COVID-19 μπορεί να έχουν μια παρατεταμένη λοίμωξη σε ορισμένα μέρη του σώματος, που μερικές φορές ονομάζεται «ιική δεξαμενή», η οποία θα μπορούσε να προκαλεί ορισμένα από τα συμπτώματά τους.

Ο Maayan Levy, επίκουρος καθηγητής μικροβιολογίας, λέει ότι αναζήτησαν στοιχεία για την επιμονή του ιού ελέγχοντας τα κόπρανα των μακροχρόνιων ατόμων τους με COVID για γενετικό υλικό από τον ιό. «Σε περίπου 30% των ασθενών, μπορούσαμε να βρούμε ιικό RNA στο γαστρεντερικό τους σωλήνα, οπότε το πήραμε και προσπαθήσαμε να το μοντελοποιήσουμε σε ποντίκια», λέει ο Levy στο NPR. Αυτά τα πειράματα αποκάλυψαν ότι μια χρόνια ιογενής λοίμωξη οδήγησε επίσης σε μειώσεις της σεροτονίνης και ότι η ανοσολογική απόκριση του ίδιου του σώματος φαινόταν να είναι ο ένοχος. Αυτό οδήγησε σε περαιτέρω πειράματα που επικεντρώθηκαν σε μια κυτοκίνη, που ονομάζεται ιντερφερόνη τύπου 1, αποκαλύπτοντας ότι αυτή η πρωτεΐνη σηματοδότησης οδηγούσε τη φλεγμονή και παρεμποδίζει τα επίπεδα σεροτονίνης στην κυκλοφορία του αίματος με διάφορους τρόπους. Το έντερο παράγει το 90% της σεροτονίνης στο σώμα.

Η σύνδεση του εγκεφάλου

Ο Levy λέει ότι ανακάλυψαν ότι αυτή η μείωση της σεροτονίνης βλάπτει την επικοινωνία μεταξύ του πνευμονογαστρικού νεύρου και του εγκεφάλου, η οποία στη συνέχεια μειώνει κάποια δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστή ως ιππόκαμπος. Επειδή μεγάλο μέρος αυτής της εργασίας έγινε σε ποντίκια, υπάρχουν περιορισμοί στα συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν για τους ανθρώπους. Ο Levy επισημαίνει ότι τα δεδομένα τους δεν μπορούν να αποδείξουν ότι μια δεξαμενή ιού προκαλεί αυτά τα συμβάντα στους ανθρώπους και ότι η έλλειψη καλών μοντέλων ποντικιών με μακροχρόνιο COVID εξακολουθεί να εμποδίζει την έρευνα. «Για να κάνουμε οποιεσδήποτε συστάσεις για τους ασθενείς, πρέπει να πραγματοποιήσουμε μια μεγάλη κλινική δοκιμή που να είναι καλά ελεγχόμενη», λέει ο καθηγητής.

Διάβασε επίσης: Πώς τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης μπορούν να συμβάλουν στον χρόνιο COVID

Το βέβαιο είναι πω η έρευνα προσφέρει νέες ιδέες για το πώς τα ανοσοποιητικά προβλήματα εκτός του νευρικού συστήματος μπορούν να έχουν εκτεταμένες συνέπειες στον εγκέφαλο και σε άλλες λειτουργίες μετά τον COVID-19.