Μήπως περιμένεις κι εσύ να «σωθείς» από έναν άντρα; Ίσως να έχεις το «σύνδρομο της Σταχτοπούτας»

Το σύνδρομο της Σταχτοπούτας είναι ένας όρος που εισήγαγε η ψυχολόγος Colette Dowling για να περιγράψει μια ψυχολογική κατάσταση όπου οι γυναίκες αναπτύσσουν μια ασυνείδητη (ή και συνειδητή) επιθυμία να «σωθούν» από κάποιον άνδρα ή εξωτερικό παράγοντα. Νιώθεις ποτέ ότι χρειάζεσαι κάποιον να έρθει να σε σώσει από τις δυσκολίες της ζωής, αντί να πάρεις εσύ τα ηνία στα χέρια σου; Αν ναι, μην κατηγορείς τον εαυτό σου, δεν είσαι μόνη. Κοινωνικές νόρμες, παραδόσεις και στερεότυπα μας έχουν διαμορφώσει έτσι για αιώνες.

Πώς διαμορφώνεται αυτό το σύνδρομο;

Από πολύ μικρή ηλικία, μας παρουσιάζουν το πρότυπο της γυναίκας που σώζεται από τον «ιδανικό άντρα». Το βλέπεις παντού – στα παραμύθια, στις ταινίες, ακόμα και στις διαφημίσεις. Η Σταχτοπούτα είναι το κλασικό παράδειγμα: μια καλή, ήσυχη κοπέλα που καταπιέζεται και ζει στη σκιά, μέχρι που ο πρίγκιπας την αναγνωρίζει και τη λυτρώνει. Σου θυμίζει κάτι; Η ιδέα ότι η λύση των προβλημάτων μας εξαρτάται από έναν άλλον άνθρωπο (και συνήθως έναν άνδρα) είναι βαθιά ριζωμένη μέσα μας, ακόμη κι αν δεν το καταλαβαίνουμε συνειδητά.

Μπορεί να το βλέπεις και στον εαυτό σου: περιμένεις κάποιον να σου δώσει κατεύθυνση, αναζητάς επιβεβαίωση ή νιώθεις ότι δεν μπορείς να πετύχεις χωρίς βοήθεια. Και πάλι, δεν είναι δικό σου λάθος. Πρόκειται για μια συλλογική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από γενιές ολόκληρες.

Διάβασε επίσης: Πώς να ξεπεράσεις το «σύνδρομο του καλού παιδιού» για να ζήσεις ευτυχισμένα

Τα σημάδια του συνδρόμου

Μπορεί να εμφανίζεται με διάφορους τρόπους στη ζωή σου:

• Νιώθεις πως δεν έχεις αρκετή δύναμη ή ικανότητα να λύσεις τα προβλήματά σου μόνη σου.
• Αναζητάς διαρκώς κάποιον να σε «σώσει», είτε συναισθηματικά είτε οικονομικά.
• Δυσκολεύεσαι να πάρεις αποφάσεις χωρίς την καθοδήγηση άλλων, ειδικά αντρών.
• Φοβάσαι την ανεξαρτησία ή νιώθεις ότι η ανεξαρτησία είναι “τρομακτική” ή “μη γυναικεία”.

Αυτά τα σημάδια δεν σημαίνουν ότι είσαι αδύναμη. Σημαίνουν ότι έχεις διαμορφωθεί μέσα σε μια κοινωνία που σε έχει διδάξει να πιστεύεις πως χρειάζεσαι σωτηρία. Και αυτό δεν είναι εύκολο να το αλλάξεις, αλλά σίγουρα μπορείς να το αναγνωρίσεις και να δουλέψεις πάνω σε αυτό.

Η πραγματική δύναμη

Το να αναγνωρίσεις ότι μπορεί να βιώνεις κάτι τέτοιο δεν είναι αδυναμία. Στην πραγματικότητα, είναι το πρώτο βήμα για να ανακτήσεις τη δική σου δύναμη. Το σύνδρομο της Σταχτοπούτας σε απομακρύνει από τη δική σου ανεξαρτησία και δυναμικότητα, κάνοντάς σε να πιστεύεις ότι δεν είσαι αρκετή μόνη σου.

Όμως, ξέρεις κάτι; Είσαι πολύ πιο δυνατή απ’ όσο νομίζεις. Η πραγματική αλλαγή έρχεται όταν σταματήσεις να περιμένεις τον «πρίγκιπα» και αρχίσεις να αναγνωρίζεις την αξία σου. Δεν χρειάζεσαι κάποιον να σε σώσει, γιατί έχεις ήδη όλα τα εργαλεία μέσα σου. Μπορείς να πάρεις τον έλεγχο της ζωής σου, να λύσεις τα προβλήματά σου και να δημιουργήσεις το μέλλον που ονειρεύεσαι.

Πώς να ξεπεράσεις το σύνδρομο

• Αυτογνωσία: Η πρώτη κίνηση είναι να αναγνωρίσεις τα πρότυπα που σε έχουν διαμορφώσει. Κάθε φορά που νιώθεις την ανάγκη να σωθείς, σταμάτα και σκέψου: «Μπορώ να το κάνω μόνη μου;» Η απάντηση είναι σχεδόν πάντα «ναι».
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων: Αν νιώθεις ότι σου λείπει η αυτοπεποίθηση, δοκίμασε να αποκτήσεις νέες δεξιότητες, είτε πρόκειται για τη δουλειά σου, τις σχέσεις σου ή την προσωπική σου ζωή. Η γνώση φέρνει δύναμη.
• Στήριξε τον εαυτό σου: Φρόντισε να έχεις γύρω σου ανθρώπους που σε στηρίζουν και δεν αναπαράγουν στερεότυπα. Φίλες, μέντορες, ακόμα και ψυχοθεραπευτές μπορούν να σε βοηθήσουν να απελευθερωθείς από το σύνδρομο της Σταχτοπούτας.
• Αποδέξου την ανεξαρτησία σου: Η ανεξαρτησία δεν είναι μόνο μια έννοια, είναι τρόπος ζωής. Όσο πιο πολύ την αποδέχεσαι, τόσο πιο ελεύθερη και δυνατή θα νιώθεις.

Η ζωή σου, η δύναμή σου

Θυμήσου, δεν χρειάζεται να είσαι η Σταχτοπούτα σε κανένα παραμύθι. Εσύ γράφεις τη δική σου ιστορία και είσαι η ηρωίδα. Μπορείς να δημιουργήσεις μια ζωή γεμάτη νόημα, όπου ο «πρίγκιπας» δεν χρειάζεται να έρθει για να σε σώσει, γιατί δεν χρειάζεσαι σωτηρία. Χρειάζεσαι μόνο τον εαυτό σου, την αποφασιστικότητά σου και την πίστη στη δική σου δύναμη.

Διάβασε επίσης: Το σύνδρομο του σφουγγαριού: Τι γίνεται όταν απορροφάς τον πόνο των άλλων