5+1 ερωτήσεις για τον διαβήτη κύησης

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου, στρέφουμε το βλέμμα μας σε μια πτυχή της νόσου που αφορά χιλιάδες γυναίκες: τον διαβήτη στην εγκυμοσύνη, γνωστό και ως διαβήτη κύησης. Η εγκυμοσύνη συνδέεται φυσιολογικά με σημαντικές ορμονικές αλλαγές, οι οποίες επηρεάζουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μπορούν να οδηγήσουν σε μεταβολές στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Για τις γυναίκες που ζουν ήδη με διαβήτη, αλλά και για εκείνες που αναπτύσσουν διαβήτη κατά τη διάρκεια της κύησης, αυτές οι μεταβολές δεν είναι απλώς αριθμοί σε μια εξέταση, αλλά παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία της μητέρας και του μωρού.

Συνεπώς, η ενημέρωση, η πρόληψη και η σωστή παρακολούθηση αποκτούν καθοριστική σημασία. Ωστόσο, ο διαβήτης κύησης δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβίζει. Αντίθετα, είναι μια κατάσταση που, όταν αναγνωρίζεται έγκαιρα και αντιμετωπίζεται σωστά, επιτρέπει μια απόλυτα ασφαλή και υγιή εγκυμοσύνη. Σε αυτήν την ιδιαίτερη ημέρα, ο Δρ. Στέφανος Χανδακάς, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, και Ενδοσκοπικός Χειρουργός Αναπαραγωγής απαντά στις ερωτήσεις μας για τον διαβήτη κύησης και μας υπενθυμίζει ότι η γνώση ενδυναμώνει και η φροντίδα της υγείας είναι το πιο πολύτιμο δώρο τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί που έρχεται στη ζωή.

Ποιες γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν διαβήτη κύησης;

Στην πράξη βλέπουμε ότι διαβήτη κύησης μπορεί να εμφανίσει οποιαδήποτε γυναίκα, ακόμη και εκείνη που δεν έχει κανένα παράγοντα κινδύνου. Συνήθως όμως, λίγο πιο επιρρεπείς είναι οι γυναίκες που έχουν αυξημένο βάρος, οικογενειακό ιστορικό διαβήτη ή σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Επίσης, οι γυναίκες που έχουν γεννήσει στο παρελθόν μωρό άνω των 4 κιλών.

Αυτό όμως που θέλω να κρατήσουν οι γυναίκες είναι ότι η πρόληψη δεν αφορά μόνο όσες “ανήκουν” σε ομάδα κινδύνου. Τις αφορά όλες. Γι’ αυτό ελέγχουμε πάντα το σάκχαρο στην εγκυμοσύνη, χωρίς άγχος και χωρίς προκατάληψη.

Είναι επικίνδυνος; Πώς επηρεάζει μητέρα και μωρό;

Ο διαβήτης κύησης γίνεται επικίνδυνος μόνο όταν τον αφήσουμε ανεξέλεγκτο. Όταν τον παρακολουθούμε στενά, πραγματικά μπορούμε να έχουμε μία απόλυτα ασφαλή εγκυμοσύνη.

Χωρίς ρύθμιση, μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, προεκλαμψία και σε ένα μωρό μεγαλύτερου βάρους, κάτι που δυσκολεύει τον τοκετό. Το νεογέννητο μπορεί να παρουσιάσει χαμηλό σάκχαρο τις πρώτες ώρες.

Σε δεύτερο χρόνο, και η μητέρα και το παιδί έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 στη ζωή τους. Γι’ αυτό επιμένουμε τόσο πολύ στη σωστή παρακολούθηση, όχι για να φοβίσουμε, αλλά για να προλάβουμε.

Μετά τον τοκετό, εξαφανίζεται;

Τις περισσότερες φορές ναι, μέσα σε λίγες εβδομάδες το σάκχαρο επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι “το ξεχνάμε”. Η εμπειρία και οι μελέτες δείχνουν ότι σχεδόν οι μισές γυναίκες που είχαν διαβήτη κύησης μπορεί κάποια στιγμή να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2. Δεν είναι κάτι που θα συμβεί υποχρεωτικά, αλλά είναι κάτι που μπορούμε να προλάβουμε με έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής και έναν ετήσιο έλεγχο σακχάρου.

Τι γνωρίζουμε σήμερα για τον ενδομήτριο προγραμματισμό;

Εδώ πραγματικά η επιστήμη έχει κάνει άλμα. Ξέρουμε πλέον ότι το περιβάλλον της μήτρας επηρεάζει την υγεία του παιδιού για όλη του τη ζωή.

Όταν το σάκχαρο της μητέρας είναι αυξημένο στην κύηση, το μωρό “εκπαιδεύεται” σε αυτό το περιβάλλον. Αυτό μπορεί να το κάνει πιο επιρρεπές σε παιδική παχυσαρκία και αντίσταση στην ινσουλίνη.

Άρα η σωστή ρύθμιση του διαβήτη κύησης δεν προστατεύει μόνο την εγκυμοσύνη, είναι δώρο που κάνουμε στο παιδί μας για το μέλλον του.

Χρειάζεται ειδική παρακολούθηση;

Ναι, χρειάζεται. Αλλά δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ακούγεται. Στην πράξη σημαίνει λίγο πιο συχνό έλεγχο σακχάρου, μια διατροφή που να ταιριάζει στη γυναίκα και ήπια άσκηση.

Εμείς παρακολουθούμε στενά την ανάπτυξη του μωρού με υπερήχους, και όπου χρειάζεται, δίνουμε ινσουλίνη. Αυτό που βλέπω καθημερινά είναι ότι οι περισσότερες γυναίκες τα καταφέρνουν εξαιρετικά και νιώθουν ότι έχουν τον έλεγχο.

Το μήνυμά σας προς τις γυναίκες, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη;

Να ακούτε το σώμα σας και να μην φοβάστε τις εξετάσεις. Ο διαβήτης κύησης δεν καθορίζει την εγκυμοσύνη σας. Με την κατάλληλη καθοδήγηση μπορείτε να έχετε μια απόλυτα φυσιολογική πορεία και ένα υγιές μωρό.

Και κάτι ακόμη: η φροντίδα της υγείας σας δεν είναι πολυτέλεια είναι δύναμη. Κι αυτή τη δύναμη την έχετε ήδη μέσα σας.

Ευχαριστούμε θερμά για τις επιστημονικές πληροφορίες τον Μαιευτήρα-Γυναικολόγο, Ενδοσκοπικό Χειρουργό Αναπαραγωγής και Αναπληρωτή Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας κ. Στέφανο Χανδακά.

Ακολουθήστε τον Στέφανο Χάνδακα σε Facebook, Instagram, LinkedIn και TikTok.

Εναλλακτικά επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.drchandakas.gr.